اصطلاحات کریپتوکارنسی

ورود به دنیای پویای ارزهای دیجیتال با مجموعه ای از واژگان و مفاهیم تخصصی همراه است که درک آن ها برای هر فعال یا علاقه مند به این حوزه ضروری به نظر می رسد. اصطلاحات کریپتوکارنسی، زبان مشترک این اکوسیستم نوظهور هستند و آشنایی با آن ها راه را برای کاوش عمیق تر و مشارکت آگاهانه در این بازار هموار می کند.

کسی که پا به این عرصه می گذارد، اغلب با انبوهی از واژه های ناآشنا روبه رو می شود که می تواند او را سردرگم کند. از مفاهیم بنیادی بلاکچین و پروتکل های اجماع گرفته، تا استراتژی های پیچیده معامله گری و پروژه های نوآورانه دیفای و NFT، هر یک اصطلاحات خاص خود را دارند. نبود یک مرجع کامل و دسته بندی شده، گاهی مانع از پیشرفت افراد در این مسیر می شود. این مقاله به قصد ارائه یک راهنمای جامع و دسته بندی شده از بیش از ۱۰۰ اصطلاح کلیدی دنیای کریپتوکارنسی نوشته شده است تا به همه علاقه مندان، از تازه واردان تا تریدرهای باتجربه، یاری رساند. در این سفر، تلاش می شود هر اصطلاح با زبانی ساده، اما دقیق توضیح داده شود تا درک مفاهیم پیچیده برای همگان آسان گردد و حس اعتماد به نفس برای فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال افزایش یابد.

۱. اصطلاحات پایه و مفاهیم بنیادین بلاکچین

دنیای کریپتوکارنسی بر پایه های مستحکم فناوری بلاکچین بنا شده است. برای آغاز این سفر و درک عمیق تر، لازم است با مفاهیم اولیه و اصطلاحات بنیادین این حوزه آشنایی کامل پیدا شود. این بخش، دروازه ای به سوی فهم سازوکار اصلی ارزهای دیجیتال و شبکه زیربنایی آن هاست.

کریپتوکارنسی (Cryptocurrency)

این واژه ترکیبی از کریپتو به معنای رمزنگاری شده و کارنسی به معنای ارز است. کریپتوکارنسی به ارزهای دیجیتالی اشاره دارد که با استفاده از تکنیک های رمزنگاری، تراکنش های خود را امن و ایجاد واحدهای جدید را کنترل می کنند. این ارزها بر بستر شبکه های غیرمتمرکز فعالیت کرده و واسطه های سنتی مالی را حذف می کنند.

بلاکچین (Blockchain)

بلاکچین، فناوری زیربنایی کریپتوکارنسی ها، سیستمی غیرمتمرکز برای ثبت و نگهداری اطلاعات به صورت زنجیره ای از بلوک هاست. هر بلوک حاوی داده های تراکنش است که پس از تایید، به بلوک قبلی متصل می شود و یک زنجیره غیرقابل تغییر و امن را تشکیل می دهد. شفافیت و امنیت بالا از ویژگی های اصلی آن به شمار می رود.

غیرمتمرکز (Decentralized)

این مفهوم به عدم وجود یک نهاد مرکزی کنترل کننده اشاره دارد. در یک سیستم غیرمتمرکز، قدرت و تصمیم گیری میان تمامی اعضای شبکه توزیع شده است، نه اینکه در دست یک سازمان یا شخص خاص باشد. این ویژگی یکی از ستون های اصلی فلسفه ارزهای دیجیتال است که مقاومت در برابر سانسور و افزایش امنیت را به ارمغان می آورد.

همتا-به-همتا (Peer-to-Peer – P2P)

یک مدل ارتباطی در شبکه های کامپیوتری است که در آن کاربران می توانند بدون نیاز به یک سرور مرکزی، مستقیماً با یکدیگر تعامل داشته باشند. در دنیای کریپتو، تراکنش های P2P به معنای انتقال مستقیم ارز دیجیتال بین دو کاربر، بدون دخالت واسطه (مانند بانک)، است.

دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger – DLT)

DLT سیستمی دیجیتالی برای ثبت تراکنش هاست که اطلاعات آن ها به طور همزمان در چندین مکان (گره یا نود) در شبکه ثبت و نگهداری می شود. این ماهیت توزیع شده، شفافیت را افزایش می دهد و تغییر اطلاعات را بدون توافق جمعی، تقریباً ناممکن می سازد.

قرارداد هوشمند (Smart Contract)

قراردادهای هوشمند برنامه های کامپیوتری هستند که بر بستر بلاکچین اجرا می شوند و شرایط یک توافق نامه را به صورت خودکار و بدون نیاز به واسطه، بررسی و اجرا می کنند. برای مثال، اگر شرایط از پیش تعیین شده ای محقق شود، قرارداد به طور خودکار دارایی را منتقل می کند.

کوین (Coin) در مقابل توکن (Token)

• کوین (Coin): به ارزهای دیجیتالی گفته می شود که بلاکچین اختصاصی خود را دارند، مانند بیت کوین (BTC) بر روی بلاکچین بیت کوین یا اتریوم (ETH) بر روی بلاکچین اتریوم.
• توکن (Token): به دارایی های دیجیتالی گفته می شود که بر روی بلاکچین یک کوین دیگر ایجاد شده اند. توکن ها اغلب استانداردهای مشخصی دارند، مانند ERC-20 برای اتریوم، TRC-20 برای ترون یا BEP-20 برای بایننس اسمارت چین.

فورک (Fork)

به تغییرات یا بروزرسانی های مهم در پروتکل یا قوانین یک شبکه بلاکچین گفته می شود. این تغییرات می توانند منجر به ایجاد نسخه های جدیدی از بلاکچین شوند. دو نوع اصلی فورک وجود دارد:

• هارد فورک (Hard Fork): یک انشعاب اساسی و ناسازگار در بلاکچین است که قوانین جدید با قوانین قبلی سازگاری ندارند. برای ادامه فعالیت، همه شرکت کنندگان باید نرم افزار خود را ارتقاء دهند.
• سافت فورک (Soft Fork): یک تغییر سازگار در قوانین بلاکچین است که در آن بلاک های جدید توسط گره های قدیمی تر شبکه نیز پذیرفته می شوند.

کلید عمومی (Public Key) و کلید خصوصی (Private Key)

• کلید عمومی (Public Key): آدرسی است که می توان آن را با دیگران به اشتراک گذاشت تا ارز دیجیتال دریافت شود. این کلید مانند شماره حساب بانکی عمل می کند.
• کلید خصوصی (Private Key): رشته ای محرمانه از حروف و اعداد است که برای دسترسی به ارزهای دیجیتال و امضای تراکنش ها استفاده می شود. این کلید باید به شدت محافظت شود، زیرا کنترل کامل بر دارایی ها را فراهم می کند.

هش (Hash) و تابع هش (Hash Function)

تابع هش یک الگوریتم ریاضی است که یک ورودی با هر اندازه ای را به یک خروجی با اندازه ثابت (معمولاً رشته ای از اعداد و حروف) تبدیل می کند که به آن هش می گویند. این فرآیند یک طرفه است و برای امنیت و یکپارچگی داده ها در بلاکچین حیاتی است.

۲. اصطلاحات مربوط به استخراج و مکانیسم های اجماع

درک چگونگی تایید تراکنش ها و ایجاد واحدهای جدید ارز دیجیتال، نیازمند آشنایی با اصطلاحات استخراج و مکانیسم های اجماع است. این بخش، پرده از رازهای فرآیندی برمی دارد که امنیت و پایداری بسیاری از شبکه های کریپتوکارنسی را تضمین می کند.

ماینینگ (Mining)

ماینینگ فرآیند محاسباتی پیچیده ای است که در شبکه های بلاکچین (به ویژه آن هایی که از مکانیسم اثبات کار استفاده می کنند) انجام می شود. هدف از آن، تایید تراکنش ها، افزودن بلوک های جدید به بلاکچین و در نتیجه، تولید واحدهای جدید ارز دیجیتال است. ماینرها با صرف قدرت محاسباتی، پاداش دریافت می کنند.

ماینر (Miner)

به فرد یا نهادی گفته می شود که با استفاده از سخت افزارهای قدرتمند کامپیوتری، در فرآیند ماینینگ شرکت می کند. ماینرها با حل مسائل پیچیده ریاضی، به امنیت شبکه کمک کرده و در ازای آن، پاداش بلاک و کارمزد تراکنش ها را دریافت می کنند.

مکانیسم های اجماع (Consensus Mechanisms)

اینها پروتکل ها و الگوریتم هایی هستند که اطمینان می دهند تمام شرکت کنندگان در شبکه بلاکچین، بر سر وضعیت فعلی و اعتبار تراکنش ها به توافق می رسند. مکانیسم های اجماع، اعتماد را در یک محیط غیرمتمرکز فراهم می کنند. رایج ترین انواع آن ها عبارتند از:

• اثبات کار (Proof of Work – PoW): در این مکانیسم، ماینرها با رقابت برای حل مسائل پیچیده ریاضی، تراکنش ها را تایید و بلوک جدید را اضافه می کنند. اولین ماینری که معما را حل کند، پاداش می گیرد. بیت کوین از PoW استفاده می کند.
• اثبات سهام (Proof of Stake – PoS): در این مکانیسم، اعتبارسنج ها (Validator) بر اساس میزان دارایی (سهام) که در شبکه قفل کرده اند، برای تایید بلوک ها انتخاب می شوند. هر چه سهام بیشتر باشد، شانس انتخاب بیشتر است. اتریوم پس از آپدیت مرج به PoS تغییر یافت.
• اثبات اختیار (Proof of Authority – PoA): در PoA، تنها گروه کوچکی از اعتبارسنج های تاییدشده و مورد اعتماد حق تایید تراکنش ها را دارند. این مکانیسم سرعت بالاتری دارد اما کمتر غیرمتمرکز است.
• اثبات تاریخ (Proof of History – PoH): مکانیسمی که توسط سولانا معرفی شد و یک رکورد زمانی قابل تایید برای تراکنش ها ایجاد می کند تا ترتیب رویدادها را اثبات کند و کارایی را بالا ببرد.

هش ریت (Hash Rate)

هش ریت به سرعتی گفته می شود که یک دستگاه ماینر یا کل شبکه بلاکچین می تواند محاسبات رمزنگاری را انجام دهد. واحد آن هش بر ثانیه (H/s) است. هرچه هش ریت بالاتر باشد، امنیت شبکه بیشتر و شانس یافتن بلوک جدید نیز افزایش می یابد.

پاداش بلاک (Block Reward)

جایزه ای است که به ماینری اهدا می شود که با موفقیت یک بلوک جدید را به بلاکچین اضافه کرده و تراکنش های آن را تایید کند. این پاداش معمولاً شامل توکن های تازه تولید شده و کارمزد تراکنش های موجود در بلوک است.

استخر استخراج (Mining Pool)

گروهی از ماینرها هستند که قدرت محاسباتی خود را با یکدیگر ترکیب می کنند تا شانس یافتن بلوک و دریافت پاداش را افزایش دهند. پاداش های دریافتی، بر اساس سهم هر ماینر در قدرت محاسباتی، بین اعضای استخر استخراج تقسیم می شود.

سختی شبکه (Difficulty)

پارامتری است که به صورت خودکار توسط پروتکل بلاکچین تنظیم می شود تا سرعت تولید بلوک ها را در یک بازه زمانی ثابت نگه دارد. با افزایش هش ریت کلی شبکه، سختی استخراج نیز افزایش می یابد تا متوسط زمان تولید هر بلوک ثابت بماند.

ASIC (Application-Specific Integrated Circuit)

به سخت افزارهای مدارهای مجتمع اختصاصی گفته می شود که به طور ویژه برای استخراج نوع خاصی از ارزهای دیجیتال طراحی شده اند. ASICها نسبت به CPU یا GPU بسیار کارآمدتر و قدرتمندتر هستند.

هاوینگ (Halving)

یک رویداد از پیش برنامه ریزی شده در پروتکل برخی ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین است که در آن پاداش بلاک به نصف کاهش می یابد. هاوینگ هر چند سال یکبار اتفاق می افتد و با کاهش عرضه، می تواند بر قیمت ارز دیجیتال تاثیر بگذارد.

فارم ماینینگ (Mining Farm)

به مجموعه بزرگی از دستگاه های ماینینگ (ASIC یا GPU) گفته می شود که در یک مکان فیزیکی جمع آوری شده اند تا به صورت گسترده به استخراج ارز دیجیتال بپردازند. فارم های ماینینگ معمولاً به مقادیر زیادی انرژی و سیستم های خنک کننده نیاز دارند.

استخراج ابری (Cloud Mining)

سرویسی است که به افراد امکان می دهد تا قدرت محاسباتی مورد نیاز برای استخراج ارز دیجیتال را از یک شرکت ارائه دهنده اجاره کنند. در استخراج ابری، نیازی به خرید و نگهداری سخت افزار نیست.

۳. اصطلاحات مهم کیف پول ها

برای نگهداری و مدیریت امن دارایی های دیجیتال، آشنایی با انواع کیف پول ها و اصطلاحات مرتبط با آن ها حیاتی است. این بخش، به بررسی عمیق کیف پول های ارز دیجیتال می پردازد و راهنمایی برای انتخاب و استفاده صحیح از آن ها ارائه می دهد.

کیف پول ارز دیجیتال (Crypto Wallet)

کیف پول ارز دیجیتال نرم افزار یا سخت افزاری است که کلیدهای عمومی و خصوصی شما را ذخیره می کند و امکان ارسال، دریافت و مدیریت ارزهای دیجیتال را فراهم می آورد. این کیف پول ها به معنای واقعی کلمه پول را ذخیره نمی کنند، بلکه دسترسی به دارایی های شما در بلاکچین را فراهم می سازند.

کیف پول گرم (Hot Wallet)

این نوع کیف پول ها به اینترنت متصل هستند و برای انجام تراکنش های روزمره و سریع مناسب اند. کیف پول های گرم شامل اپلیکیشن های موبایل، افزونه های مرورگر و کیف پول های صرافی ها می شوند. راحتی استفاده دارند اما به دلیل اتصال آنلاین، در معرض خطرات امنیتی بیشتری قرار دارند.

کیف پول سرد (Cold Wallet)

کیف پول های سرد به اینترنت متصل نیستند و به همین دلیل، امنیت بسیار بالایی برای ذخیره بلندمدت ارزهای دیجیتال فراهم می کنند. این نوع کیف پول ها شامل کیف پول های سخت افزاری و کاغذی می شوند و برای هودل کنندگان (نگهدارندگان بلندمدت) بسیار توصیه می شوند.

کیف پول سخت افزاری (Hardware Wallet)

یک دستگاه فیزیکی کوچک (مشابه فلش مموری) است که کلیدهای خصوصی را به صورت آفلاین ذخیره می کند. کیف پول های سخت افزاری بالاترین سطح امنیت را ارائه می دهند، زیرا کلیدهای خصوصی هرگز محیط دستگاه را ترک نمی کنند. نمونه های معروف آن لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) هستند.

کیف پول کاغذی (Paper Wallet)

شامل یک برگه کاغذ است که کلید عمومی (آدرس) و کلید خصوصی به صورت QR کد روی آن چاپ شده اند. کیف پول های کاغذی از ارزان ترین و ساده ترین انواع کیف پول سرد هستند، اما نگهداری فیزیکی آن ها در برابر آسیب های محیطی و گم شدن از اهمیت بالایی برخوردار است.

کیف پول حضانتی (Custodial Wallet)

در این نوع کیف پول، یک شخص ثالث (معمولاً صرافی) مدیریت و نگهداری کلیدهای خصوصی شما را بر عهده دارد. به این معنی که کنترل کامل بر دارایی ها در دست شما نیست و باید به آن سرویس اعتماد کنید. اکثر کیف پول های درون صرافی ها از نوع حضانتی هستند.

کیف پول غیرحضانتی (Non-Custodial Wallet)

در این کیف پول، کنترل کامل کلیدهای خصوصی و در نتیجه دارایی ها، در دست خود کاربر است. مسئولیت امنیت دارایی ها به عهده شخص کاربر است و هیچ نهاد واسطه ای دسترسی به آن ها ندارد. کیف پول های غیرحضانتی، فلسفه اصلی غیرمتمرکز بودن را رعایت می کنند.

عبارت بازیابی (Seed Phrase/Recovery Phrase)

یک مجموعه از ۱۲ تا ۲۴ کلمه تصادفی است که به عنوان کلید اصلی برای بازیابی دسترسی به کیف پول ارز دیجیتال استفاده می شود. عبارت بازیابی باید در مکانی امن و آفلاین نگهداری شود، زیرا با داشتن آن می توان کیف پول را در هر دستگاهی بازگرداند.

کیف پول چند امضایی (Multi-signature Wallet)

نوعی از کیف پول است که برای تایید هر تراکنش، نیاز به چندین امضا از کلیدهای خصوصی مختلف دارد. برای مثال، برای انجام یک تراکنش، ممکن است حداقل ۲ از ۳ کلید خصوصی نیاز به تایید داشته باشند. کیف پول های چند امضایی امنیت بالایی را برای حساب های مشترک یا سازمانی فراهم می کنند.

۴. اصطلاحات رایج در صرافی های ارز دیجیتال

صرافی های ارز دیجیتال، قلب تپنده بازار کریپتو هستند که امکان خرید، فروش و معامله انواع ارزها را فراهم می کنند. برای فعالیت موثر در این پلتفرم ها، درک اصطلاحات رایج در آن ها ضروری است. این بخش، به شما کمک می کند تا با زبان صرافی ها آشنا شوید و با اطمینان بیشتری معامله کنید.

صرافی متمرکز (Centralized Exchange – CEX)

پلتفرم های معاملاتی هستند که توسط یک شرکت یا نهاد مرکزی مدیریت می شوند. در صرافی های متمرکز، کاربران برای انجام معاملات و نگهداری ارزها به صرافی اعتماد می کنند. این صرافی ها اغلب نیازمند احراز هویت (KYC) هستند و تجربه کاربری ساده تری ارائه می دهند.

صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange – DEX)

پلتفرم هایی هستند که امکان تبادل مستقیم ارزهای دیجیتال را بین کاربران، بدون نیاز به واسطه مرکزی، فراهم می کنند. صرافی های غیرمتمرکز بر پایه قراردادهای هوشمند عمل می کنند و کنترل دارایی ها همیشه در دست خود کاربر باقی می ماند.

جفت ارز دیجیتال (Cryptocurrency Pair)

نمایشی از دو ارز دیجیتال است که می توانند به ازای یکدیگر معامله شوند، مانند BTC/USDT (بیت کوین در برابر تتر). جفت ارز دیجیتال قیمت نسبی یک ارز را نسبت به دیگری نشان می دهد و مبنای تمامی معاملات در صرافی هاست.

اسپات تریدینگ (Spot Trading)

به معامله خرید و فروش ارزهای دیجیتال با قیمت لحظه ای بازار و تحویل فوری دارایی اشاره دارد. در اسپات تریدینگ، شما مالک واقعی دارایی می شوید و معاملات با هدف کسب سود از نوسانات قیمتی انجام می پذیرد.

فیوچرز (Futures)

به معاملات آتی اشاره دارد که در آن معامله گران بر سر قیمت آینده یک دارایی شرط می بندند، بدون اینکه مالک واقعی آن شوند. معاملات فیوچرز امکان استفاده از اهرم (Leverage) را فراهم می کند که می تواند سود و زیان را چندین برابر کند.

مارجین تریدینگ (Margin Trading)

نوعی معامله است که در آن معامله گر با استفاده از پولی که از صرافی یا دیگر کاربران قرض می گیرد (اهرم)، سرمایه خود را افزایش می دهد. مارجین تریدینگ پتانسیل سود بیشتری دارد، اما ریسک لیکوئید شدن (از دست دادن کل سرمایه) نیز در آن بالاتر است.

اوردر بوک (Order Book)

لیستی از تمامی سفارشات خرید (Bid) و فروش (Ask) باز برای یک جفت ارز دیجیتال خاص است که در یک صرافی نمایش داده می شود. اوردر بوک شامل قیمت و حجم سفارشات است و دید خوبی از عمق بازار و سطوح عرضه و تقاضا به معامله گران می دهد.

حجم معاملات (Trading Volume)

حجم معاملات به مقدار کل یک ارز دیجیتال معامله شده در یک صرافی یا در کل بازار طی یک دوره زمانی مشخص اشاره دارد. حجم بالا نشان دهنده نقدینگی بیشتر و فعالیت پرشورتر در بازار است.

کارمزد معاملات (Trading Fees)

هزینه هایی هستند که صرافی ها برای انجام هر معامله از کاربران دریافت می کنند. کارمزد معاملات می تواند به صورت درصدی از حجم معامله یا مبلغ ثابت باشد و بر سودآوری نهایی معامله گران تاثیر می گذارد.

KYC (Know Your Customer)

مخفف عبارت مشتری خود را بشناسید است. KYC به فرآیند احراز هویت کاربران در صرافی های متمرکز اشاره دارد که برای جلوگیری از پولشویی و تامین مالی تروریسم، اجباری است.

۲FA (Two-Factor Authentication)

۲FA یا احراز هویت دو مرحله ای، یک لایه امنیتی اضافی است که برای محافظت از حساب کاربری در برابر دسترسی های غیرمجاز استفاده می شود. این فرآیند معمولاً شامل وارد کردن یک کد اضافی (مثلاً از طریق پیامک یا اپلیکیشن Google Authenticator) پس از وارد کردن رمز عبور است.

مارکت اوردر (Market Order)

نوعی از سفارش خرید یا فروش است که بلافاصله با بهترین قیمت موجود در بازار اجرا می شود. مارکت اوردر سرعت بالایی دارد اما کنترل کمتری بر قیمت نهایی معامله ارائه می دهد.

لیمیت اوردر (Limit Order)

سفارش خرید یا فروشی است که با قیمت مشخص و از پیش تعیین شده توسط معامله گر اجرا می شود. لیمیت اوردر به معامله گر امکان می دهد تا با قیمتی بهتر از قیمت لحظه ای بازار، وارد معامله شود.

استاپ اوردر (Stop Order) و استاپ لیمیت (Stop-Limit Order)

• استاپ اوردر (Stop Order): سفارشی برای خرید یا فروش است که پس از رسیدن قیمت به یک سطح مشخص (قیمت توقف)، به یک مارکت اوردر تبدیل شده و با بهترین قیمت موجود اجرا می شود.
• استاپ لیمیت (Stop-Limit Order): ترکیبی از استاپ اوردر و لیمیت اوردر است. وقتی قیمت به سطح توقف (Stop Price) رسید، یک لیمیت اوردر با قیمت مشخص (Limit Price) فعال می شود.

واریز (Deposit) و برداشت (Withdrawal)

• واریز (Deposit): به فرآیند انتقال ارز دیجیتال از یک کیف پول یا صرافی خارجی به حساب کاربری در صرافی فعلی اشاره دارد.
• برداشت (Withdrawal): به فرآیند انتقال ارز دیجیتال از حساب کاربری در صرافی به یک کیف پول یا صرافی دیگر اشاره دارد.

لیکوئید شدن (Liquidation)

در معاملات اهرم دار (مارجین یا فیوچرز)، لیکوئید شدن زمانی اتفاق می افتد که ارزش مارجین (سرمایه اولیه) کاربر به زیر یک آستانه مشخص کاهش یابد. در این حالت، صرافی به طور خودکار پوزیشن کاربر را می بندد تا از زیان بیشتر و از دست رفتن سرمایه وام دهنده جلوگیری کند. این یک تجربه تلخ برای هر تریدر محسوب می شود.

۵. اصطلاحات ترید و احساسات بازار

بازار ارزهای دیجیتال تحت تاثیر شدید احساسات و روانشناسی جمعی قرار دارد. برای موفقیت در ترید، نه تنها باید با تحلیل تکنیکال و فاندامنتال آشنا بود، بلکه درک اصطلاحات مرتبط با احساسات بازار و رفتار تریدرها نیز بسیار مهم است. این بخش به شما کمک می کند تا نبض بازار را در دست بگیرید و تصمیمات آگاهانه تری بگیرید.

بول مارکت (Bull Market)

به بازاری گفته می شود که در آن قیمت دارایی ها به طور مداوم و در یک بازه زمانی طولانی مدت در حال افزایش است. در بول مارکت (بازار گاوی)، خوش بینی و اعتماد سرمایه گذاران بالاست و انتظار می رود قیمت ها همچنان صعودی باشند. اصطلاح گاو نشان دهنده حمله رو به بالا با شاخ است.

بر مارکت (Bear Market)

برعکس بول مارکت، بر مارکت (بازار خرسی) به بازاری اشاره دارد که در آن قیمت دارایی ها در یک دوره زمانی طولانی مدت در حال کاهش است. در این بازار، بدبینی و ترس غالب است و سرمایه گذاران انتظار کاهش بیشتر قیمت ها را دارند. اصطلاح خرس به حمله رو به پایین با پنجه هایش اشاره دارد.

HODL

این اصطلاح در ابتدا یک اشتباه املایی از کلمه Hold (نگه داشتن) در یک فروم بیت کوین بود که به سرعت محبوب شد و اکنون به معنای Hold On for Dear Life (به هر قیمتی که شده نگه دار) تفسیر می شود. HODL به استراتژی نگهداری بلندمدت ارزهای دیجیتال، بدون توجه به نوسانات کوتاه مدت بازار، اشاره دارد.

FUD (Fear, Uncertainty, Doubt)

مخفف ترس، عدم اطمینان، و شک است. FUD به انتشار عمدی اطلاعات منفی، گمراه کننده یا شایعات در مورد یک ارز دیجیتال یا کل بازار اشاره دارد تا با ایجاد ترس، سرمایه گذاران را به فروش دارایی های خود ترغیب کند.

FOMO (Fear Of Missing Out)

مخفف ترس از دست دادن فرصت است. FOMO زمانی رخ می دهد که فردی به دلیل افزایش ناگهانی و شدید قیمت یک ارز دیجیتال، از ترس اینکه فرصت سودآوری را از دست بدهد، بدون تحقیق کافی و با عجله اقدام به خرید می کند.

ATH (All-Time High)

مخفف بالاترین قیمت تاریخی است. ATH به بالاترین قیمتی اشاره دارد که یک ارز دیجیتال در تمام تاریخ خود به آن رسیده است. رسیدن به ATH معمولاً هیجان زیادی را در بازار ایجاد می کند.

ATL (All-Time Low)

مخفف پایین ترین قیمت تاریخی است. ATL به پایین ترین قیمتی اشاره دارد که یک ارز دیجیتال در تمام تاریخ خود تجربه کرده است. رسیدن به ATL اغلب با ترس و ناامیدی در بازار همراه است.

آلت کوین (Altcoin)

اصطلاحی است که برای اشاره به تمامی ارزهای دیجیتال به جز بیت کوین استفاده می شود. آلت کوین مخفف Alternative Coin (کوین جایگزین) است. اتریوم، ریپل، لایت کوین و بسیاری دیگر، همگی آلت کوین محسوب می شوند.

ICO (Initial Coin Offering)

مخفف عرضه اولیه کوین است. ICO روشی برای جذب سرمایه توسط پروژه های جدید بلاکچین است که در آن، توکن های جدید در ازای دریافت ارزهای دیجیتال رایج تر (مانند بیت کوین یا اتریوم) به سرمایه گذاران فروخته می شوند.

IEO (Initial Exchange Offering)

مخفف عرضه اولیه از طریق صرافی است. در IEO، یک صرافی ارز دیجیتال مسئولیت میزبانی، بازاریابی و فروش توکن های یک پروژه جدید را بر عهده می گیرد. این روش معمولاً اعتبار بیشتری به پروژه می دهد.

IDO (Initial DEX Offering)

مخفف عرضه اولیه از طریق DEX است. IDO به روش جذب سرمایه اشاره دارد که در آن توکن های یک پروژه جدید از طریق یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) عرضه و فروخته می شوند.

شت کوین (Shitcoin)

یک اصطلاح عامیانه و تحقیرآمیز است که برای توصیف ارزهای دیجیتالی با ارزش کم، بدون کاربرد واقعی، یا با اهداف نامشخص و بی معنی استفاده می شود. شت کوین ها اغلب دارای نوسانات قیمتی شدید و بی منطق هستند.

میم کوین (Meme Coin)

به ارزهای دیجیتالی گفته می شود که با الهام از شوخی های اینترنتی یا میم ها ایجاد شده اند و معمولاً ارزش آن ها بر اساس هیجانات جامعه و شبکه های اجتماعی است، نه کاربرد بنیادی. دوج کوین (Dogecoin) و شیبا اینو (Shiba Inu) از معروف ترین میم کوین ها هستند.

نهنگ (Whale)

به شخصی یا نهادی گفته می شود که مقدار بسیار زیادی از یک ارز دیجیتال را در اختیار دارد. نهنگ ها با خرید و فروش های بزرگ خود می توانند به طور قابل توجهی بر قیمت بازار تاثیر بگذارند.

آربیتراژ (Arbitrage)

استراتژی ای است که در آن معامله گر با خرید یک ارز دیجیتال از یک صرافی با قیمت پایین تر و فروش آن در صرافی دیگر با قیمت بالاتر، از اختلاف قیمت سود کسب می کند. آربیتراژ اغلب توسط ربات ها و به صورت خودکار انجام می شود.

پامپ و دامپ (Pump and Dump)

یک طرح کلاهبرداری است که در آن گروهی از افراد با انتشار اخبار دروغین و تبلیغات اغراق آمیز، قیمت یک ارز دیجیتال (معمولاً کم ارزش) را به طور مصنوعی افزایش می دهند (پامپ)، و سپس دارایی های خود را با قیمت بالا می فروشند (دامپ) و باعث سقوط قیمت و زیان سایر سرمایه گذاران می شوند.

DYOR (Do Your Own Research)

مخفف تحقیقات خودت را انجام بده است. DYOR یک هشدار رایج در جامعه کریپتو است که به سرمایه گذاران تاکید می کند قبل از هرگونه سرمایه گذاری، شخصاً و با دقت، پروژه ها و دارایی ها را بررسی کنند و به حرف دیگران اعتماد نکنند.

Moon

اصطلاحی هیجان انگیز است که به رشد انفجاری و شدید قیمت یک ارز دیجیتال به سمت ماه اشاره دارد. وقتی گفته می شود یک ارز به ماه می رود، یعنی انتظار رشد قیمت بسیار بالا و چشمگیر برای آن می رود.

دامیننس (Dominance)

به سهم بازار یک ارز دیجیتال خاص (معمولاً بیت کوین) در مقایسه با کل ارزش بازار ارزهای دیجیتال اشاره دارد. برای مثال، دامیننس بیت کوین نشان می دهد چند درصد از کل ارزش بازار کریپتو در اختیار بیت کوین است.

مارکت کپ (Market Capitalization)

یا ارزش بازار، به ارزش کل یک ارز دیجیتال اشاره دارد که از حاصل ضرب تعداد کل واحدهای در گردش آن ارز در قیمت هر واحد به دست می آید. مارکت کپ یک شاخص مهم برای ارزیابی اندازه و اهمیت یک ارز در بازار است.

رالی (Rally)

به افزایش سریع و ناگهانی قیمت یک دارایی پس از یک دوره ثبات یا کاهش اشاره دارد. رالی می تواند کوتاه مدت یا بخشی از یک روند صعودی بلندمدت باشد.

اصلاح (Correction)

به کاهش موقتی قیمت یک دارایی پس از یک دوره رشد قوی گفته می شود. اصلاح معمولاً برای سالم سازی بازار و جلوگیری از حباب قیمتی اتفاق می افتد و می تواند فرصتی برای خرید مجدد باشد.

استیبل کوین (Stablecoin)

به ارزهای دیجیتالی گفته می شود که ارزش آن ها به یک دارایی پایدار (مانند دلار آمریکا، طلا یا سبدی از ارزها) گره خورده است تا نوسانات قیمتی آن ها به حداقل برسد. تتر (USDT) و USDC از معروف ترین استیبل کوین ها هستند.

فیات (Fiat)

به ارزهای سنتی و دولتی (مانند دلار، یورو، ریال) گفته می شود که ارزش آن ها توسط دولت مرکزی تضمین شده است و پشتوانه طلا یا کالاهای فیزیکی ندارند. ارز فیات در دنیای کریپتو برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال استفاده می شود.

۶. اصطلاحات نوین و اکوسیستم های پیشرفته

دنیای کریپتوکارنسی همواره در حال تحول و نوآوری است. مفاهیمی مانند NFT، DeFi و Web3 تنها بخشی از این اکوسیستم روبه رشد هستند که درک آن ها برای هر کسی که می خواهد در خط مقدم این انقلاب فناوری باشد، ضروری است. در این بخش، به اصطلاحات پیشرفته و نوظهور کریپتوکارنسی پرداخته می شود.

NFT (Non-Fungible Token)

مخفف توکن غیرمثلی است. NFT یک توکن دیجیتالی منحصر به فرد است که مالکیت یک دارایی دیجیتال یا فیزیکی را در بلاکچین اثبات می کند. هر NFT یکتا و غیرقابل تعویض با دیگری است و در زمینه های هنر، بازی، موسیقی و کلکسیون ها کاربرد دارد.

DeFi (Decentralized Finance)

مخفف امور مالی غیرمتمرکز است. DeFi به اکوسیستمی از برنامه های مالی اشاره دارد که بر روی بلاکچین و بدون نیاز به واسطه های سنتی (مانند بانک ها) اجرا می شوند. خدمات DeFi شامل وام دهی، وام گیری، تبادل ارز، استیکینگ و فارمینگ می شود.

DAO (Decentralized Autonomous Organization)

مخفف سازمان خودگردان غیرمتمرکز است. DAO یک سازمان است که قوانین و عملکرد آن در کدهای کامپیوتری و قراردادهای هوشمند نوشته شده و به صورت خودکار و بدون نیاز به مدیریت مرکزی اداره می شود. تصمیم گیری ها توسط اعضای جامعه از طریق رأی گیری انجام می شود.

Web3

نسل سوم اینترنت است که هدف آن ایجاد یک اینترنت غیرمتمرکز، امن تر و کاربرمحور است. در Web3، داده ها و محتوا در اختیار کاربران قرار می گیرند، نه شرکت های بزرگ متمرکز. فناوری بلاکچین و کریپتوکارنسی نقش محوری در تحقق Web3 ایفا می کنند.

متاورس (Metaverse)

یک جهان مجازی سه بعدی و فراگیر است که در آن کاربران می توانند با یکدیگر و با محیط تعامل داشته باشند. متاورس اغلب با فناوری بلاکچین، NFT و ارزهای دیجیتال در هم تنیده است و امکان ایجاد اقتصادهای مجازی و مالکیت دارایی های دیجیتال را فراهم می کند.

استیکینگ (Staking)

به فرآیند قفل کردن (نگهداری) ارزهای دیجیتال در یک کیف پول برای حمایت از عملیات یک شبکه بلاکچین (به ویژه آن هایی که از مکانیسم اثبات سهام PoS استفاده می کنند) اشاره دارد. در ازای استیکینگ، کاربران پاداش دریافت می کنند و به امنیت و اعتبار شبکه کمک می کنند.

فارمینگ (Yield Farming)

یک استراتژی در دنیای DeFi است که در آن کاربران با سپرده گذاری یا قفل کردن ارزهای دیجیتال خود در پروتکل های مالی غیرمتمرکز، پاداش های بالا (معمولاً به شکل توکن های جدید) کسب می کنند. فارمینگ به دنبال بهینه سازی بازدهی از دارایی های دیجیتال است.

وام دهی و وام گیری (Lending & Borrowing) در DeFi

پروتکل های وام دهی و وام گیری در DeFi به کاربران امکان می دهند تا بدون نیاز به بانک ها، ارزهای دیجیتال خود را به دیگران وام دهند و در ازای آن بهره دریافت کنند یا خودشان وام بگیرند و وثیقه دیجیتال ارائه دهند. این فرآیندها توسط قراردادهای هوشمند اداره می شوند.

پل بلاکچینی (Blockchain Bridge)

فناوری است که امکان انتقال ارزهای دیجیتال و داده ها را بین بلاکچین های مختلف فراهم می کند. پل های بلاکچینی به حل مشکل قابلیت همکاری (Interoperability) بین شبکه های مختلف کمک می کنند.

اوراکل (Oracle)

اوراکل ها سرویس های شخص ثالثی هستند که داده های دنیای واقعی (مانند قیمت سهام، نتایج ورزشی یا وضعیت آب و هوا) را به قراردادهای هوشمند در بلاکچین ارائه می دهند. این ابزارها ارتباط بین جهان واقعی و قراردادهای هوشمند را برقرار می سازند.

دکس سواپ (DEX Swap)

عملیات تبادل مستقیم یک توکن ارز دیجیتال با توکن دیگر، معمولاً در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) را دکس سواپ می گویند. این فرآیند بدون نیاز به اوردر بوک سنتی و از طریق استخرهای نقدینگی انجام می شود.

گس لیمیت (Gas Limit) و گس پرایس (Gas Price)

این اصطلاحات بیشتر در شبکه اتریوم استفاده می شوند:

• گس لیمیت (Gas Limit): حداکثر مقدار گسی است که کاربر مایل است برای یک تراکنش هزینه کند.
• گس پرایس (Gas Price): قیمت هر واحد گس است که توسط کاربر تعیین می شود و بر سرعت تایید تراکنش تاثیر می گذارد.

سایدچین (Sidechain) و لایه ۲ (Layer 2)

راه حل هایی برای افزایش مقیاس پذیری و کاهش بار شبکه اصلی بلاکچین هستند:

• سایدچین (Sidechain): بلاکچینی مستقل است که به بلاکچین اصلی (Mainnet) متصل است و امکان انتقال دارایی ها بین دو شبکه را فراهم می کند.
• لایه ۲ (Layer 2): پروتکلی است که بر روی یک بلاکچین اصلی ساخته شده و به پردازش تراکنش ها خارج از زنجیره اصلی می پردازد تا سرعت را افزایش و هزینه ها را کاهش دهد، در حالی که امنیت را از لایه اصلی به ارث می برد.

توکنومیکس (Tokenomics)

توکنومیکس به علم اقتصاد توکنی یک پروژه کریپتوکارنسی اشاره دارد. این مفهوم شامل تمامی جنبه های مرتبط با طراحی، عرضه، توزیع، تقاضا و مکانیزم های حاکمیت توکن است که بر ارزش و پایداری آن تاثیر می گذارد.

رگولاتوری (Regulation)

به قوانین، مقررات و سیاست هایی اشاره دارد که توسط دولت ها و نهادهای مالی برای نظارت بر فعالیت های مرتبط با ارزهای دیجیتال وضع می شوند. رگولاتوری می تواند تاثیر قابل توجهی بر پذیرش و توسعه بازار کریپتو داشته باشد.

آشنایی با بیش از ۱۰۰ اصطلاح کریپتوکارنسی، نه تنها برای تریدرها و سرمایه گذاران، بلکه برای هر کسی که می خواهد در این عرصه پر جنب وجوش موفق باشد، حکم نقشه راه را دارد.

نتیجه گیری

دنیای کریپتوکارنسی، با پیچیدگی ها و نوآوری های بی شمارش، سفری پر از فرصت و چالش است. در این مسیر پرشتاب، درک اصطلاحات کریپتوکارنسی حکم قطب نما را دارد و راهنمای کسانی است که می خواهند با دیدی باز و آگاهانه در این عرصه گام بردارند. از مفاهیم پایه ای بلاکچین و رمزنگاری گرفته تا پیچیدگی های ترید و فناوری های نوظهور مانند DeFi و NFT، هر واژه ای دریچه ای به سوی دانشی عمیق تر و درکی جامع تر از این اکوسیستم می گشاید.

این واژه نامه جامع با پوشش بیش از ۱۰۰ اصطلاح، کوشید تا به عنوان یک مرجع کامل و در دسترس، نیازهای طیف وسیعی از کاربران، از تازه واردان کنجکاو گرفته تا سرمایه گذاران و تریدرهای باتجربه را برآورده سازد. امید است که با مطالعه این مقاله، هر کسی بتواند با اعتماد به نفس و دانش کافی، مسیر خود را در دنیای ارزهای دیجیتال هموار کند. به خاطر داشته باشید که این بازار همواره در حال تحول است و یادگیری مداوم و پیگیری اخبار و به روزرسانی ها، کلید اصلی برای همگام ماندن با این تغییرات و بهره برداری از فرصت هاست. با equipping خود به این دانش، دروازه های یک دنیای جدید پیش روی شما گشوده خواهد شد.

سوالات متداول

چند اصطلاح پایه برای شروع کار در کریپتوکارنسی کافی است؟

برای شروع کار در کریپتوکارنسی، آشنایی با حدود ۱۵ تا ۲۰ اصطلاح پایه مانند کریپتوکارنسی، بلاکچین، کیف پول (گرم و سرد)، صرافی (متمرکز و غیرمتمرکز)، کوین، توکن، بیت کوین، اتریوم، ترید، هودل، بول مارکت و بر مارکت می تواند بسیار مفید باشد. درک این مفاهیم اولیه، دید کلی و لازم را برای ورود به این فضا فراهم می کند.

تفاوت اصلی بین سرمایه گذاری و ترید چیست؟

تفاوت اصلی در افق زمانی و استراتژی است. سرمایه گذاری (Investment) معمولاً به نگهداری دارایی ها برای بلندمدت (چند ماه تا چند سال) با هدف کسب سود از رشد کلی بازار یا پروژه اشاره دارد. در مقابل، ترید (Trading) به خرید و فروش های کوتاه مدت با هدف کسب سود از نوسانات قیمتی کوچک تر در بازه های زمانی کوتاه (ساعتی، روزانه، هفتگی) می پردازد.

آیا اصطلاحات کریپتوکارنسی در همه کشورها یکسان است؟

بله، اکثر اصطلاحات کریپتوکارنسی ماهیت جهانی دارند و در تمامی کشورها و جوامع فعال در این حوزه به صورت یکسان (معمولاً با همان کلمات انگلیسی یا ترجمه معادل آن ها) استفاده می شوند. این یک زبان مشترک بین المللی برای فعالان کریپتو است، هرچند ممکن است برخی اصطلاحات بومی یا عامیانه در هر منطقه وجود داشته باشد.

چگونه می توانم از کلاهبرداری های رایج در دنیای کریپتو جلوگیری کنم؟

برای جلوگیری از کلاهبرداری در کریپتو، همواره باید به چند نکته توجه داشت: تحقیقات خود را انجام دهید (DYOR) و به پروژه هایی با وعده های سود غیرمنطقی مشکوک شوید. هرگز کلید خصوصی یا عبارت بازیابی خود را با کسی به اشتراک نگذارید. از منابع معتبر و صرافی های شناخته شده استفاده کنید. مراقب طرح های پامپ و دامپ باشید و از احراز هویت دو مرحله ای (2FA) برای افزایش امنیت حساب های خود بهره بگیرید.

بهترین راه برای به روز ماندن با اصطلاحات جدید کریپتو چیست؟

بهترین راه برای به روز ماندن، مطالعه مداوم اخبار و مقالات تخصصی، دنبال کردن رسانه های معتبر کریپتوکارنسی، شرکت در جوامع آنلاین و فروم های مرتبط، و همچنین استفاده از منابع آموزشی مانند همین واژه نامه است. بازار کریپتو همواره در حال تحول است و اصطلاحات جدیدی به آن اضافه می شوند.

چرا برخی اصطلاحات کریپتوکارنسی با کلمات انگلیسی استفاده می شوند؟

دلیل اصلی آن ماهیت جهانی و فناوری محور بودن این حوزه است. بسیاری از مفاهیم و تکنولوژی های بلاکچین ابتدا در زبان انگلیسی تعریف و توسعه یافته اند. همچنین، استفاده از اصطلاحات اصلی انگلیسی، به ایجاد یک زبان مشترک بین المللی کمک می کند و از سردرگمی ناشی از ترجمه های متفاوت جلوگیری می نماید.

HODL و FUD چه تاثیری بر تصمیم گیری های من در بازار دارند؟

HODL و FUD هر دو نمایانگر احساسات بازار هستند و می توانند تاثیر زیادی بر تصمیم گیری های فردی داشته باشند. HODL یک استراتژی بلندمدت است که به شما کمک می کند در برابر نوسانات کوتاه مدت صبور باشید. در مقابل، FUD می تواند با ایجاد ترس و شک، شما را به فروش دارایی ها با ضرر وادار کند. آگاهی از این احساسات به شما کمک می کند تا تصمیمات منطقی تری بگیرید و تحت تاثیر هیجانات قرار نگیرید.