نمونه رای واخواهی خارج از مهلت

زمانی که حکمی غیابی صادر می شود و فرد در زمان مقرر نتوانسته به آن اعتراض کند، راهکار قانونی برای احیای حقوق او وجود دارد که به آن «واخواهی خارج از مهلت» می گویند. این فرآیند به افرادی کمک می کند که به دلیل موانع غیرقابل پیش بینی، فرصت اعتراض را از دست داده اند و به دنبال اثبات عذر موجه خود در دادگاه هستند.

در دنیای پیچیده حقوق، گاهی اوقات شرایطی پیش می آید که یک شخص بدون اطلاع کامل یا حضور در جلسات دادگاه، با حکم غیابی مواجه می شود. این احکام می توانند تأثیرات عمیقی بر زندگی افراد بگذارند و زندگی آن ها را تحت الشعاع قرار دهند. تصور کنید درگیر یک پرونده حقوقی هستید و بدون آنکه در جلسه ای حاضر شده باشید یا لایحه ای ارسال کرده باشید، حکمی علیه شما صادر می شود. طبیعتاً، قانون برای این شرایط راه های اعتراضی پیش بینی کرده است که یکی از مهم ترین آن ها «واخواهی» نام دارد. اما این راهکار نیز مهلت های خاص خود را دارد و پیروی از آن ها برای نتیجه گیری لازم است. حال اگر به هر دلیلی، این مهلت های قانونی از دست بروند، چه باید کرد؟ آیا همه چیز تمام شده است؟ خوشبختانه، پاسخ منفی است. در چنین مواقعی، قانون گذار راهی به نام «واخواهی خارج از مهلت» را در نظر گرفته است که البته منوط به شرایط خاص و اثبات «عذر موجه» است. این نوشتار جامع تلاش می کند تا ابعاد مختلف این موضوع را روشن سازد و راهنمایی جامعی برای کسانی که در این موقعیت قرار گرفته اند، ارائه دهد. هدف این است که در این مسیر دشوار، با آگاهی کامل از حقوق خود قدم بردارند و بهترین تصمیم ها را اتخاذ کنند.

واخواهی چیست و چه تفاوتی با سایر اعتراضات دارد؟

واخواهی به عنوان یکی از مهم ترین راه های اعتراض به آرای دادگاه ها شناخته می شود. این امکان، به طور خاص برای آن دسته از احکامی پیش بینی شده که به صورت غیابی صادر شده اند. یک حکم غیابی زمانی صادر می شود که خوانده یا وکیل قانونی او در هیچ یک از جلسات دادگاه حضور نداشته باشد، دفاع کتبی ارائه ندهد و اخطاریه نیز به صورت واقعی به او ابلاغ نشده باشد. ماده 303 قانون آیین دادرسی مدنی به وضوح این شرایط را توضیح می دهد. یعنی اگر فردی بدون آگاهی از جریان دادرسی یا بدون فرصت دفاع، محکوم شده باشد، می تواند از حق واخواهی خود استفاده کند.

نکته حائز اهمیت این است که واخواهی تنها برای خوانده دعوا یا نماینده قانونی اوست، چرا که خواهان همواره از جریان دادرسی مطلع بوده و حکم نسبت به او حضوری تلقی می شود. این راهکار به خوانده فرصت می دهد تا در همان دادگاهی که رأی را صادر کرده است، تقاضای رسیدگی مجدد و دفاع از خود را داشته باشد. این امکان برای افرادی که به هر دلیلی از روند قضایی بی خبر مانده اند، حیاتی است و به آن ها فرصتی دوباره برای احقاق حقوقشان می دهد. واخواهی به نوعی، فرصتی برای جبران اشتباهات احتمالی یا رفع سوءتفاهم های ناشی از غیبت خوانده است و از این رو، از اهمیت بالایی در حفظ عدالت قضایی برخوردار است.

مقایسه واخواهی با تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی

برای درک بهتر جایگاه واخواهی در میان سایر روش های اعتراض به آرا، مقایسه آن با تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی ضروری است. هر یک از این روش ها، هدف و کاربرد خاص خود را در نظام دادرسی دارند و برای موقعیت های متفاوتی در نظر گرفته شده اند.

• واخواهی: این روش، همانطور که اشاره شد، اعتراض به یک حکم غیابی است که در همان دادگاه صادرکننده رأی مورد رسیدگی مجدد قرار می گیرد. هدف اصلی آن، فراهم آوردن فرصت دفاع برای خوانده ای است که در مراحل اولیه دادرسی غایب بوده است.
• تجدیدنظرخواهی: این راهکار، اعتراض به حکم حضوری یا غیابی قطعی شده (یعنی حکمی که مهلت واخواهی آن سپری شده و عذر موجهی نیز پذیرفته نشده باشد) است. تجدیدنظرخواهی در دادگاه بالاتر (دادگاه تجدیدنظر استان) انجام می شود و هدف آن بازبینی ماهوی و شکلی رأی صادره توسط دادگاه بدوی است.
• فرجام خواهی: فرجام خواهی یک روش اعتراض به رأی قطعی دادگاه است که در دیوان عالی کشور مورد بررسی قرار می گیرد. نکته مهم این است که دیوان عالی کشور به ماهیت دعوا رسیدگی نمی کند، بلکه صرفاً از جنبه شکلی و قانونی، یعنی رعایت اصول و قواعد دادرسی و انطباق رأی با قوانین، رأی را بررسی می کند.

بنابراین، واخواهی اولین و مستقیم ترین راه اعتراض به حکم غیابی است که فرصت دفاع و ارائه دلایل را برای خوانده فراهم می کند و این امکان را می دهد تا پرونده مجدداً و این بار با حضور و دفاع او مورد بررسی قرار گیرد. از این جهت، واخواهی یک گام اساسی در تضمین حق دفاع و رعایت اصول دادرسی عادلانه محسوب می شود.

مهلت قانونی واخواهی: چقدر است و از چه زمانی آغاز می شود؟

قوانین، برای حفظ نظم و جلوگیری از اطاله دادرسی، مهلت های مشخصی برای اعتراض به آرای دادگاه ها تعیین کرده اند. واخواهی نیز از این قاعده مستثنی نیست و اگرچه راهی برای احقاق حق است، باید در چارچوب زمانی خاص خود انجام شود. عدم رعایت این مهلت ها، ممکن است فرصت اعتراض را از فرد سلب کند. این مهلت های قانونی بر اساس محل اقامت فرد متغیر هستند و با هدف ایجاد فرصت کافی برای همگان، در نظر گرفته شده اند.

• برای مقیمین ایران: مهلت واخواهی 20 روز از تاریخ ابلاغ واقعی رأی است. این دوره زمانی برای افراد ساکن داخل کشور کافی دانسته شده تا بتوانند اقدامات لازم را انجام دهند.
• برای مقیمین خارج از ایران: مهلت واخواهی 2 ماه از تاریخ ابلاغ واقعی رأی است. این مهلت طولانی تر برای در نظر گرفتن زمان لازم برای اطلاع رسانی، ارسال مدارک و انجام امور اداری برای افراد مقیم خارج از کشور است.

مبدأ شروع مهلت: ابلاغ واقعی و ابلاغ قانونی

کلید اصلی در محاسبه مهلت واخواهی، درک صحیح از مفهوم ابلاغ واقعی است. ابلاغ واقعی به این معناست که خود شخص واخواه یا نماینده قانونی او، به صورت مستقیم و با امضای خود، رأی دادگاه را دریافت کرده باشد و از مفاد آن مطلع شده باشد. این تفاوت اساسی با ابلاغ قانونی دارد که ممکن است رأی به یکی از اعضای خانواده، همسایه یا حتی با الصاق برگ ابلاغ به محل اقامت، به اطلاع برسد بدون اینکه شخص واخواه مستقیماً از آن مطلع شده باشد. در واقع، ابلاغ واقعی به معنای آگاهی قطعی و مستقیم از رأی است.

شروع مهلت 20 روزه یا 2 ماهه، دقیقا از فردای تاریخ ابلاغ واقعی آغاز می شود. این نکته بسیار حیاتی است، چرا که عدم توجه به آن می تواند منجر به از دست رفتن فرصت واخواهی شود. زمانی که ابلاغ واقعی صورت نگیرد و شخص از طریق دیگری از حکم مطلع شود، زمان شروع مهلت محل بحث و گاهی هم محل اختلاف می شود که نیاز به اثبات دقیق تاریخ اطلاع است. در چنین مواردی، بار اثبات تاریخ اطلاع واقعی، بر عهده واخواه خواهد بود.

پیامدهای از دست دادن مهلت قانونی

از دست دادن مهلت قانونی واخواهی، می تواند پیامدهای ناخوشایندی داشته باشد و حتی حقوق فرد را به طور جدی به خطر بیندازد. در صورت عدم واخواهی در مهلت مقرر و عدم اثبات عذر موجه، رأی غیابی قطعیت یافته و قابلیت اجرا پیدا می کند. این یعنی فرد محکوم شده، باید مفاد حکم را بپذیرد و اقدام به اجرای آن کند، حتی اگر دلایل محکمی برای دفاع از خود داشته باشد و باور داشته باشد که حکم به ناحق صادر شده است. به همین دلیل است که آگاهی از مهلت ها و اقدام به موقع، اهمیت ویژه ای دارد و می تواند سرنوشت یک پرونده را تغییر دهد. بی توجهی به این مهلت ها، گاهی اوقات می تواند به ضررهای جبران ناپذیری منجر شود.

واخواهی خارج از مهلت قانونی: مفهوم، شرایط و عذر موجه

شاید برای بسیاری این سوال پیش بیاید که اگر مهلت های قانونی برای واخواهی به هر دلیلی از دست برود، آیا دیگر هیچ راهی برای اعتراض وجود ندارد؟ خوشبختانه قانون گذار برای چنین شرایطی نیز چاره ای اندیشیده و آن را «واخواهی خارج از مهلت» نامیده است. اما این راهکار بدون قید و شرط نیست و مستلزم رعایت اصول و قواعد خاصی است.

تعریف واخواهی خارج از مهلت و شرط اصلی پذیرش

«واخواهی خارج از مهلت» به معنای تقدیم دادخواست واخواهی پس از پایان مهلت های 20 روزه یا 2 ماهه قانونی است. به طور معمول، دادگاه، به دادخواست هایی که خارج از مهلت قانونی تقدیم شوند، رسیدگی نمی کند و قرار رد واخواهی صادر خواهد کرد. اما این قاعده یک استثنای مهم دارد: «اثبات عذر موجه».

شرط اصلی و کلیدی برای پذیرش واخواهی خارج از مهلت، این است که واخواه بتواند به دادگاه اثبات کند که به دلیل وجود یک «عذر موجه قانونی»، امکان ارائه دادخواست واخواهی در مهلت مقرر را نداشته است. این «عذر موجه» باید آنقدر قوی و محکم باشد که دادگاه را مجاب به پذیرش کند و دلایل محکمه پسندی برای تأخیر ارائه دهد. بدون اثبات عذر موجه، دادگاه نمی تواند به دادخواست خارج از مهلت رسیدگی کند، چرا که این امر برخلاف اصول نظم دادرسی است.

مستندات قانونی عذر موجه و رویه قضایی

ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی به صراحت به موضوع عذر موجه اشاره کرده و مصادیق آن را برشمرده است. این ماده فهرست نسبتاً جامعی از مواردی را ارائه می دهد که قانون گذار آن ها را به عنوان عذر موجه پذیرفته است. البته رویه قضایی نیز در طول زمان، تفسیرها و مصادیق دیگری را به این موارد اضافه کرده که همگی در راستای حمایت از حقوق افراد است.

رویه قضایی بر این باور است که موارد ذکر شده در ماده 306 حصری نیستند؛ یعنی دادگاه می تواند با توجه به شرایط خاص هر پرونده، موارد دیگری را نیز به عنوان عذر موجه بپذیرد، مشروط بر آنکه این موارد به حدی جدی و غیرقابل اجتناب باشند که عملاً امکان واخواهی به موقع را از واخواه سلب کرده باشند. آنچه اهمیت دارد، قابلیت اثبات و منطقی بودن عذر مطرح شده است. دادگاه با بررسی دقیق ادله و مستندات، در خصوص موجه بودن یا نبودن عذر تصمیم گیری خواهد کرد. این انعطاف در رویه قضایی، به افراد کمک می کند تا در شرایط خاص و غیرقابل پیش بینی، همچنان بتوانند از حقوق خود دفاع کنند.

مصادیق عذر موجه واخواهی خارج از مهلت (با جزئیات و نحوه اثبات)

اثبات عذر موجه، سنگ بنای پذیرش واخواهی خارج از مهلت است. بدون یک عذر موجه و مستند، شانس موفقیت در این مسیر بسیار پایین خواهد بود. قانون گذار در ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی، چند مصداق اصلی را برای عذر موجه برشمرده که در ادامه به تفصیل هر یک را بررسی می کنیم. البته باید در نظر داشت که این موارد حصری نیستند و دادگاه می تواند در شرایط خاص، موارد مشابه دیگری را نیز بپذیرد، مشروط بر آنکه به خوبی اثبات شوند.

1. بیماری مانع از حرکت:

   یکی از شایع ترین مصادیق عذر موجه، بیماری شدید واخواه است که به او اجازه حرکت و انجام امور اداری را نمی داده است. در این حالت، باید اثبات شود که بیماری به حدی جدی بوده که واقعاً مانع از پیگیری واخواهی شده است. صرف یک سرماخوردگی ساده یا کسالت جزئی، عذر موجه تلقی نمی شود. باید بیماری فلج کننده یا بسیار ناتوان کننده باشد که فرد را از انجام حتی ساده ترین امور خارج از منزل باز دارد.

   نحوه اثبات: ارائه گواهی پزشکی معتبر از پزشک متخصص، ترجیحاً همراه با تأییدیه مراجع درمانی یا پزشکی قانونی، ضروری است. این گواهی باید به وضوح شدت بیماری، نوع آن و مدت زمان ناتوانی واخواه را در دوره مهلت واخواهی بیان کند. مدارکی مانند پرونده بستری در بیمارستان، فاکتورهای دارویی و آزمایشات پزشکی نیز می توانند به تقویت این ادعا کمک کنند.

2. فوت یکی از بستگان درجه یک:

   فوت پدر، مادر، همسر یا اولاد واخواه نیز به عنوان عذر موجه پذیرفته می شود. این فقدان عمیق، معمولاً باعث پریشانی روحی، شوک عاطفی و عدم تمرکز لازم برای پیگیری امور حقوقی در مهلت مقرر می شود. این رویداد، غالباً توانایی فرد را برای انجام هرگونه اقدام قانونی به مدت قابل توجهی سلب می کند.

   نحوه اثبات: ارائه گواهی فوت متوفی و مدارکی که رابطه سببی یا نسبی واخواه با متوفی را اثبات کند (مانند شناسنامه که نام پدر و مادر را نشان می دهد، یا عقدنامه برای همسر و شناسنامه فرزندان). تاریخ فوت باید به وضوح در محدوده مهلت واخواهی باشد.

3. حوادث قهریه و بلایای طبیعی:

   وقوع حوادث غیرمترقبه و بلایای طبیعی نظیر سیل، زلزله، آتش سوزی فراگیر، جنگ یا شورش های عمومی و موارد مشابه که به صورت گسترده، امکان دسترسی به مراجع قضایی یا انجام امور اداری را مختل می کند، می تواند عذر موجه تلقی شود. در این شرایط، افراد اولویت های دیگری برای بقا و حفظ جان و مال خود دارند.

   نحوه اثبات: ارائه گزارش مراجع ذیربط مانند ستاد مدیریت بحران، نیروی انتظامی، یا هلال احمر که وقوع حادثه، وسعت آن و تأثیر آن بر منطقه محل سکونت یا کار واخواه را تأیید کند. اخبار محلی و ملی نیز می توانند به عنوان شواهد تکمیلی ارائه شوند.

4. حبس یا توقیف واخواه:

   اگر واخواه در طول مهلت قانونی واخواهی، در حبس، بازداشت یا توقیف بوده و به دلیل محدودیت های ناشی از آن، امکان تقدیم دادخواست را نداشته باشد، این موضوع عذر موجه محسوب می شود. در این حالت، فرد از آزادی عمل و دسترسی به امکانات لازم برای پیگیری امور قانونی محروم است.

   نحوه اثبات: ارائه گواهی رسمی از مراجع قضایی یا انتظامی مربوطه (مانند اداره زندان ها، کلانتری یا مراجع قضایی) که تاریخ شروع و پایان حبس یا توقیف را به وضوح نشان دهد. این گواهی باید مدت زمانی را پوشش دهد که مهلت واخواهی در آن قرار گرفته است.

5. سایر موارد مشابه:

   همانطور که ذکر شد، فهرست ماده 306 حصری نیست. دادگاه ها ممکن است موارد دیگری را نیز به عنوان عذر موجه بپذیرند، مشروط بر آنکه این موارد به حدی جدی و غیرقابل اجتناب باشند که عملاً امکان واخواهی به موقع را از واخواه سلب کرده باشند. به عنوان مثال، ابلاغ غیرواقعی رأی (در شرایطی که فرد عملاً از حکم مطلع نشده باشد و پس از آن بلافاصله اقدام کند)، فریب خوردن توسط طرف مقابل به نحوی که مانع از اعتراض شود، یا موانع جدی و غیرقابل اجتناب دیگر که اثبات آن بر عهده واخواه است.

   نکات کلیدی برای اثبات عذر موجه:

   • مستندات قوی: هرچه مدارک و مستندات ارائه شده برای اثبات عذر موجه، قوی تر، رسمی تر و غیرقابل خدشه تر باشند، شانس پذیرش آن توسط دادگاه بیشتر است. تلاش کنید تا هیچ جای شک و تردیدی باقی نگذارید.
   • فوریت اقدام: واخواه باید بلافاصله پس از رفع عذر موجه، اقدام به تقدیم دادخواست واخواهی کند. تأخیر بی مورد پس از رفع مانع، می تواند به معنای عدم جدی بودن عذر تلقی شود و دادگاه را در پذیرش آن مردد کند. این فوریت نشان دهنده حسن نیت و جدیت فرد است.
   • شرح دقیق واقعه: در دادخواست واخواهی، باید شرحی دقیق، مستند و منطقی از واقعه ای که منجر به ایجاد عذر موجه شده است، ارائه شود. از کلی گویی پرهیز کنید و جزئیات مهم را با وضوح بیان کنید.

مراحل و نحوه تنظیم دادخواست واخواهی خارج از مهلت

برای اینکه دادخواست واخواهی خارج از مهلت، شانس رسیدگی و پذیرش در دادگاه را داشته باشد، باید به درستی و با رعایت اصول قانونی تنظیم و ارائه شود. این فرآیند شامل چندین گام کلیدی است که با دقت باید طی شود. هر یک از این گام ها اهمیت خاص خود را دارند و بی توجهی به آن ها می تواند به رد دادخواست منجر شود.

گردآوری اطلاعات اولیه و مدارک مورد نیاز

پیش از هر اقدامی، لازم است تمامی اطلاعات و مدارک مرتبط جمع آوری شوند. این مرحله، شبیه به جمع آوری قطعات پازل است که باید کنار هم قرار گیرند تا تصویر کاملی از وضعیت شما ارائه دهند. این مدارک شامل موارد زیر است:

• اصل رأی غیابی: داشتن کپی یا اصل رأیی که مورد اعتراض است، ضروری است. این رأی، نقطه شروع اعتراض شماست.
• مدارک هویتی: شناسنامه و کارت ملی واخواه برای احراز هویت او.
• مدارک اثبات عذر موجه: همانطور که پیش تر توضیح داده شد، گواهی پزشکی، گواهی فوت، گزارش حوادث طبیعی، گواهی حبس یا توقیف و هر مدرک دیگری که عذر موجه را اثبات می کند. این ها ستون فقرات دادخواست شما در بخش عذر موجه هستند.
• مستندات دفاع از ماهیت دعوا: مدارکی که نشان دهنده حقانیت واخواه در اصل پرونده است (مثلاً رسید پرداخت دین، قراردادها، شهادت شهود، اسناد مالی و غیره). این مدارک برای زمانی است که دادگاه به ماهیت پرونده رسیدگی کند.

تکمیل فرم دادخواست

دادخواست واخواهی خارج از مهلت، باید در فرم های مخصوصی که در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی موجود است، تکمیل شود. این فرم ها دارای بخش های مشخصی هستند که باید با دقت و صحت تکمیل شوند. بخش های اصلی این دادخواست عبارتند از:

• مشخصات خواهان (واخواه): اطلاعات کامل فردی که اعتراض می کند، شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی و آدرس.
• مشخصات خوانده (واخوانده): اطلاعات فرد مقابل در دعوا، شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی و آدرس.
• مشخصات رأی غیابی: اطلاعات دقیق رأی مورد اعتراض، شامل شماره دادنامه، تاریخ صدور و مرجع صادرکننده رأی.
• شرح ماوقع و عذر موجه: در این قسمت، باید به تفصیل و با جزئیات کامل، دلیل غیبت در جلسه دادگاه و همچنین عذر موجهی که مانع از واخواهی در مهلت قانونی شده است، بیان شود. این بخش از مهم ترین قسمت های دادخواست است و باید با دقت و مستندات قوی نوشته شود. شرح باید به گونه ای باشد که دادگاه را قانع کند.
• خواسته: در این قسمت باید به صراحت درخواست واخواهی از رأی غیابی و رسیدگی مجدد به پرونده، با توجه به عذر موجه مطرح شود. همچنین، اگر نیاز به توقف عملیات اجرایی باشد، باید در این بخش قید شود.

در نگارش دادخواست واخواهی خارج از مهلت، شرح دقیق و مستند عذر موجه از اهمیت حیاتی برخوردار است. این بخش، تعیین کننده اصلی پذیرش یا رد دادخواست خواهد بود و باید با دقت فراوان تنظیم شود.

تقدیم دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از تکمیل دادخواست و ضمیمه کردن تمامی مدارک لازم، باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام به ثبت و ارسال آن به دادگاه صالح نمود. این دفاتر، نقش واسط بین مردم و قوه قضائیه را ایفا می کنند و تمامی مراحل ثبت، پرداخت هزینه ها و ارسال را انجام می دهند. این روش، فرآیند را برای عموم مردم ساده تر و قابل دسترس تر ساخته است.

پرداخت هزینه های دادرسی

مانند هر دادخواست دیگری، واخواهی خارج از مهلت نیز مستلزم پرداخت هزینه های دادرسی است. این هزینه ها بر اساس تعرفه های مصوب قوه قضائیه تعیین می شوند و باید در زمان ثبت دادخواست پرداخت شوند. در صورت عدم پرداخت، دادخواست به جریان نمی افتد و رسیدگی به آن آغاز نخواهد شد. توجه به این نکته مالی، از مراحل اولیه و ضروری است.

نمونه دادخواست واخواهی خارج از مهلت قانونی

برای اینکه مخاطبان بتوانند با ساختار و محتوای یک دادخواست واخواهی خارج از مهلت آشنا شوند، در ادامه دو نمونه کاربردی از این دادخواست ارائه می شود. این نمونه ها می توانند راهنمایی برای تنظیم دادخواست شخصی باشند و به افراد کمک کنند تا دید بهتری نسبت به نحوه نگارش پیدا کنند. اما همواره توصیه می شود قبل از اقدام، با یک وکیل متخصص مشورت شود تا از صحت و کامل بودن دادخواست اطمینان حاصل گردد.

نمونه 1: دادخواست عمومی واخواهی خارج از مهلت

این نمونه برای حالتی است که تنها درخواست واخواهی از رأی غیابی به دلیل وجود عذر موجه مطرح می شود و هنوز عملیات اجرایی شروع نشده یا نیازی به توقف فوری آن نیست. در اینجا، تمرکز اصلی بر اثبات عذر موجه و درخواست رسیدگی مجدد به ماهیت پرونده است.

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی/انقلاب (حقوقی) شهرستان ........................

با سلام و احترام،

موضوع: دادخواست واخواهی خارج از مهلت قانونی با استناد به عذر موجه

خواهان (واخواه):
نام و نام خانوادگی: .............................
نام پدر: .............................
کد ملی: .............................
آدرس: .............................

خوانده (واخوانده):
نام و نام خانوادگی: .............................
نام پدر: .............................
کد ملی: .............................
آدرس: .............................

خواسته:
رسیدگی مجدد به پرونده کلاسه ....................... صادره از آن دادگاه محترم به شماره دادنامه غیابی ........................ مورخ ........................ و صدور حکم مقتضی دال بر نقض رأی غیابی مذکور با توجه به عذر موجه خارج از مهلت واخواهی.

دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق دادنامه غیابی شماره ........................
2. تصویر مصدق کارت ملی و شناسنامه خواهان.
3. گواهی پزشکی از بیمارستان ..................... مورخ ..................... که گویای بستری و در کما بودن اینجانب در بازه زمانی مهلت واخواهی است.
4. فیش واریزی وجه چک به شماره ..................... مورخ ..................... به حساب خواهان (واخوانده).
5. [سایر مستندات و دلایل در صورت وجود.]

شرح خواسته:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان (واخواه) به موجب دادنامه غیابی شماره ........................ مورخ ........................ صادره از آن دادگاه محترم در پرونده کلاسه ........................، به پرداخت مبلغ ........................ تومان محکوم شده ام. این در حالی است که اینجانب به دلیل بستری شدن در بیمارستان ..................... و در کما بودن به دلیل تصادف رانندگی از تاریخ ..................... تا تاریخ ..................... در طول مهلت قانونی 20 روزه واخواهی، قادر به حضور در دادگاه و تقدیم دادخواست واخواهی از رأی غیابی صادره نبوده ام.
مدارک پزشکی و درمانی پیوست دادخواست، گواه این عذر موجه است. همچنین، اینجانب دلایل و مستندات کافی (مانند فیش واریزی وجه چک) برای دفاع از خود در ماهیت دعوا دارم که متاسفانه در فرصت مقتضی به دلیل عذر فوق الذکر، نتوانسته ام ارائه نمایم.
لذا با تقدیم این دادخواست، مستنداً به ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی و با توجه به عذر موجه و غیرقابل اجتناب پیش آمده، تقاضای رسیدگی و پذیرش واخواهی خارج از مهلت و نقض دادنامه غیابی مذکور و صدور رأی مقتضی مبنی بر بی حقی خواهان (واخوانده) را از محضر آن ریاست محترم دادگاه دارم.

با تشکر و احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (واخواه)
امضا

نمونه 2: دادخواست واخواهی خارج از مهلت به همراه درخواست توقف عملیات اجرایی

این نمونه زمانی کاربرد دارد که رأی غیابی به مرحله اجرا درآمده و واخواه برای جلوگیری از ضررهای بیشتر، علاوه بر واخواهی، درخواست توقف عملیات اجرایی را نیز دارد. این درخواست، به دلیل اهمیت و فوریت، نیازمند دقت بیشتری است تا بتواند از تضییع حقوق فرد جلوگیری کند.

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی/انقلاب (حقوقی) شهرستان ........................

با سلام و احترام،

موضوع: دادخواست واخواهی خارج از مهلت قانونی با استناد به عذر موجه، به انضمام درخواست صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی

خواهان (واخواه):
نام و نام خانوادگی: .............................
نام پدر: .............................
کد ملی: .............................
آدرس: .............................

خوانده (واخوانده):
نام و نام خانوادگی: .............................
نام پدر: .............................
کد ملی: .............................
آدرس: .............................

خواسته:
1. رسیدگی مجدد به پرونده کلاسه ....................... صادره از آن دادگاه محترم به شماره دادنامه غیابی ........................ مورخ ........................ و صدور حکم مقتضی دال بر نقض رأی غیابی مذکور با توجه به عذر موجه خارج از مهلت واخواهی.
2. صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی پرونده اجرایی کلاسه ........................ مربوط به دادنامه فوق الذکر، با اخذ تأمین مناسب (در صورت لزوم).

دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق دادنامه غیابی شماره ........................
2. تصویر مصدق کارت ملی و شناسنامه خواهان.
3. گواهی از سازمان زندان ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور مبنی بر حبس اینجانب از تاریخ ..................... تا تاریخ ..................... در زندان ..................... .
4. سند رسمی اقرارنامه صلح و ابراء مهریه به شماره ..................... مورخ ..................... تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی شماره ..................... .
5. کپی پرونده اجرایی کلاسه ........................ (در صورت دسترسی و موجود بودن).
6. [سایر مستندات و دلایل در صورت وجود.]

شرح خواسته:
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان (واخواه) به موجب دادنامه غیابی شماره ........................ مورخ ........................ صادره از آن دادگاه محترم در پرونده کلاسه ........................، به پرداخت [مثلاً مهریه همسر] محکوم شده ام. متاسفانه، به دلیل حبس شدن غیرقانونی اینجانب در بازه زمانی مهلت واخواهی، به نحوی که امکان هیچ گونه اقدام قانونی را نداشته ام و پرونده کیفری آن نیز در شعبه ..................... دادگاه کیفری ..................... به کلاسه ..................... در جریان است، قادر به تقدیم دادخواست واخواهی در مهلت قانونی نبوده ام.
هم اکنون، با وجود ادله محکمی که در ماهیت دعوا (مانند سند ابراء مهریه) دارم، عملیات اجرایی پرونده آغاز شده و [مثلاً ملک مسکونی اینجانب] در معرض توقیف و مزایده قرار گرفته است که می تواند منجر به ضررهای جبران ناپذیری برای اینجانب شود.
لذا با استناد به ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی و با توجه به عذر موجه و آغاز عملیات اجرایی، از محضر آن ریاست محترم دادگاه تقاضا دارم:
اولاً: به منظور جلوگیری از تضییع حقوق و ضرر و زیان بیشتر، با صدور دستور موقت، عملیات اجرایی پرونده کلاسه ........................ را متوقف فرمایید.
ثانیاً: پس از بررسی مدارک و پذیرش عذر موجه اینجانب، واخواهی خارج از مهلت را قبول و پس از رسیدگی ماهوی، رأی به نقض دادنامه غیابی و صدور حکم بر بی حقی خواهان (واخوانده) صادر فرمایید.

با تشکر و احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (واخواه)
امضا

اثر تعلیقی واخواهی خارج از مهلت: آیا اجرا متوقف می شود؟

یکی از مهم ترین سوالاتی که برای افراد درگیر با رأی غیابی و واخواهی مطرح می شود، این است که آیا با تقدیم دادخواست واخواهی، اجرای رأی متوقف می شود یا خیر؟ این موضوع به ویژه در مورد «واخواهی خارج از مهلت» دارای ظرافت های خاص خود است و آگاهی از آن می تواند در تصمیم گیری ها بسیار مؤثر باشد.

در حالت عادی، تقدیم دادخواست واخواهی (در مهلت قانونی) دارای اثر تعلیقی است؛ یعنی به محض ثبت واخواهی، اجرای رأی غیابی متوقف می شود تا دادگاه به اعتراض رسیدگی کند. این یک مزیت بزرگ برای خوانده است. اما در مورد واخواهی خارج از مهلت، وضعیت کمی متفاوت است و توقف اجرا به شرط خاصی وابسته است.

توقف اجرا در صورت پذیرش عذر موجه

زمانی که دادخواستی تحت عنوان «واخواهی خارج از مهلت» تقدیم می شود، دادگاه ابتدا به بررسی «عذر موجه» مطرح شده می پردازد. این مرحله، حیاتی ترین بخش فرآیند است. اگر دادگاه پس از بررسی دقیق مدارک و دلایل، عذر موجه را بپذیرد، در این صورت:

1. اجرای رأی متوقف می شود: پذیرش عذر موجه، عملاً واخواهی خارج از مهلت را به منزله واخواهی در مهلت قانونی تلقی می کند و به این ترتیب، اثر تعلیقی آن نیز اعمال می شود. این بدان معناست که تمامی اقدامات اجرایی که ممکن بود علیه واخواه انجام شود، تا زمان رسیدگی مجدد متوقف می گردد.
2. پرونده وارد رسیدگی ماهوی می شود: پس از توقف اجرا، دادگاه به ماهیت دعوا رسیدگی کرده و با حضور واخواه و واخوانده، دفاعیات را شنیده و رأی جدیدی صادر می کند. این فرصتی دوباره برای واخواه است تا دلایل و مستندات خود را ارائه داده و از حقوق خود دفاع کند.

ادامه اجرا در صورت عدم پذیرش عذر موجه

اگر دادگاه، دلایل و مستندات ارائه شده برای اثبات عذر موجه را کافی نداند و آن را نپذیرد، «قرار رد واخواهی خارج از مهلت» را صادر می کند. در این حالت:

• اجرای رأی ادامه می یابد: از آنجا که عذر موجه پذیرفته نشده است، واخواهی بی اثر تلقی شده و اجرای رأی غیابی بدون وقفه ادامه پیدا می کند. این می تواند پیامدهای جدی برای واخواه داشته باشد.
• عدم رسیدگی ماهوی: دادگاه دیگر وارد رسیدگی به ماهیت دعوا نمی شود، چرا که اساساً شرط شکلی پذیرش واخواهی (یعنی عذر موجه) محقق نشده است.

اینجاست که اهمیت درخواست «صدور دستور موقت مبنی بر توقف عملیات اجرایی» در کنار دادخواست واخواهی خارج از مهلت مشخص می شود. در مواردی که اجرای رأی غیابی، ضررهای جبران ناپذیری را به واخواه وارد می کند (مانند توقیف اموال، فروش املاک، یا ممنوع الخروج شدن)، می توان از دادگاه درخواست صدور دستور موقت برای توقف اجرا را داشت. دادگاه در صورت احراز فوریت و ضرورت، می تواند با اخذ تأمین مناسب (مثل وثیقه نقدی یا غیرنقدی)، دستور توقف اجرا را تا زمان رسیدگی به ماهیت واخواهی صادر کند. این اقدام، راهی برای جلوگیری از ضرر بیشتر در طول فرآیند دادرسی و حفظ حقوق واخواه تا تعیین تکلیف نهایی است.

قرار (رای) رد واخواهی خارج از مهلت: چیست و چگونه به آن اعتراض کنیم؟

همانطور که پیش تر گفته شد، پذیرش واخواهی خارج از مهلت منوط به اثبات عذر موجه است. اما اگر دادگاه عذر موجه را نپذیرد، چه اتفاقی می افتد و واخواه چه اقداماتی می تواند انجام دهد؟ در چنین شرایطی، دادگاه اقدام به صدور «قرار رد واخواهی خارج از مهلت» می کند. این قرار، نتیجه ای است که ممکن است برای بسیاری از واخواهان ناامیدکننده باشد، اما پایان راه نیست.

زمانی که دادگاه عذر موجه را نپذیرد

قرار رد واخواهی خارج از مهلت، حکمی است که دادگاه در آن اعلام می کند دلایل و مستندات ارائه شده توسط واخواه برای توجیه تأخیر در واخواهی، کافی یا موجه نیست. به بیان دیگر، دادگاه تشخیص می دهد که واخواه می توانسته در مهلت قانونی اقدام به واخواهی کند اما این کار را نکرده است یا دلایل او برای عدم اقدام به موقع، قابل قبول نیستند. صدور این قرار به معنای ادامه یافتن اجرای رأی غیابی اولیه است و دادگاه وارد رسیدگی ماهوی به دعوا نخواهد شد. در این صورت، پرونده به وضعیت قبل از واخواهی بازمی گردد و حکم غیابی به قوت خود باقی می ماند.

نمونه قرار رد واخواهی خارج از مهلت

جهت آشنایی بیشتر با ساختار و محتوای این نوع قرار، متنی نمونه از آن ارائه می شود. این نمونه صرفاً برای اطلاع رسانی است و هر قرار دادگاه بر اساس جزئیات پرونده خاص خود تنظیم می گردد و ممکن است در فرم و محتوا تفاوت هایی داشته باشد:

بسمه تعالی
رأی دادگاه

کلاسه پرونده: ........................
شماره دادنامه: ........................
تاریخ تنظیم: ........................
مرجع رسیدگی: شعبه ........................ دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ........................
خواهان واخواهی (واخواه): ........................ فرزند ........................
خوانده واخواهی (واخوانده): ........................ فرزند ........................
خواسته واخواهی: رسیدگی به واخواهی خارج از مهلت نسبت به دادنامه غیابی شماره ........................

گردش کار:
خواهان واخواهی دادخواستی به خواسته واخواهی خارج از مهلت قانونی نسبت به دادنامه غیابی شماره ........................ مورخ ........................ صادره از این شعبه تقدیم نموده و مدعی شده است که به دلیل بیماری و بستری در منزل قادر به تقدیم دادخواست واخواهی در مهلت قانونی نبوده است. دادخواست پس از ثبت و ارجاع به این شعبه، در جریان رسیدگی قرار گرفت.

رأی دادگاه:
دادگاه با توجه به اوراق و محتویات پرونده و بررسی دلایل و مستندات ارائه شده توسط خواهان واخواهی در خصوص عذر موجه ادعایی، نظر به اینکه:
1. گواهی پزشکی ارائه شده، فاقد مهر و امضای پزشک معالج بوده و صرفاً یک نسخه فتوکپی مبهم است و شدت بیماری به حدی که مانع از حرکت و پیگیری امور حقوقی شود را اثبات نمی کند.
2. خواهان واخواهی پس از ادعای رفع عذر موجه، با تأخیر ناموجهی اقدام به تقدیم دادخواست نموده و فوریت در اقدام را رعایت نکرده است.
3. [سایر دلایل عدم پذیرش عذر موجه بر اساس شواهد پرونده].
لذا دادگاه دلایل و مستندات خواهان واخواهی را جهت اثبات عذر موجه، کافی و واجد شرایط مقرر در ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی ندانسته و تشخیص می دهد که امکان تقدیم دادخواست در مهلت قانونی برای واخواه فراهم بوده است.
بنابراین، مستنداً به ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی، قرار رد واخواهی خارج از مهلت خواهان واخواهی صادر و اعلام می گردد. این رأی حضوری و ظرف بیست روز پس از ابلاغ، قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان ........................ می باشد.

رئیس شعبه ........................ دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ........................
نام و نام خانوادگی

راه های اعتراض به قرار رد واخواهی (تجدیدنظرخواهی)

صدور قرار رد واخواهی، پایان راه نیست و واخواه می تواند به این قرار نیز اعتراض کند. راه اعتراض به این قرار، «تجدیدنظرخواهی» است. این فرصتی دیگر است تا واخواه بتواند دلایل خود را در مرجعی بالاتر مورد بازبینی قرار دهد.

• مهلت تجدیدنظرخواهی: مهلت تجدیدنظرخواهی از قرار رد واخواهی، 20 روز از تاریخ ابلاغ قرار برای مقیمین ایران و 2 ماه برای مقیمین خارج از ایران است. این مهلت ها مشابه با مهلت های واخواهی اصلی هستند.
• مراجع رسیدگی: دادخواست تجدیدنظرخواهی باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تقدیم و به دادگاه تجدیدنظر استان (دادگاه بالاتر) ارسال شود. این دادگاه، صلاحیت رسیدگی به اعتراضات علیه قرارهای صادره از دادگاه های بدوی را دارد.

در مرحله تجدیدنظرخواهی، دادگاه تجدیدنظر به بررسی صحت و سقم تصمیم دادگاه بدوی در خصوص پذیرش یا عدم پذیرش عذر موجه می پردازد. این فرصتی دیگر برای واخواه است تا با ارائه دلایل و مستندات قوی تر، شانس پذیرش عذر خود را افزایش دهد. در این مرحله، واخواه می تواند با یاری وکیل خود، نقاط ضعف دادخواست اولیه را برطرف کرده و با استدلال های محکم تر، دادگاه تجدیدنظر را به پذیرش عذر موجه خود قانع کند.

واخواهی خارج از مهلت در امور کیفری: تفاوت ها و نکات خاص

مفهوم حکم غیابی و امکان واخواهی، تنها منحصر به دعاوی حقوقی نیست و در امور کیفری نیز این موضوع مطرح می شود. با این حال، تفاوت هایی در شرایط و مهلت ها وجود دارد که باید به آن ها توجه کرد. درک این تفاوت ها برای افرادی که با پرونده های کیفری مواجه هستند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

احکام غیابی در امور کیفری و مستندات قانونی

در امور کیفری نیز ممکن است دادگاه، حکمی را بدون حضور متهم (و در شرایطی که او وکیل نداشته یا وکیل او حضور نیافته) صادر کند. این حکم نیز «حکم غیابی» نامیده می شود. مستند قانونی اصلی برای واخواهی در امور کیفری، ماده 431 قانون آیین دادرسی کیفری است. این ماده شرایط و مهلت های مربوط به واخواهی از احکام غیابی کیفری را تعیین می کند و چارچوب لازم برای اعتراض را فراهم می آورد.

تفاوت های مهلت و مصادیق عذر موجه در امور کیفری و حقوقی

اگرچه چارچوب کلی واخواهی مشابه است، اما تفاوت های جزئی در امور کیفری وجود دارد که شایان توجه است:

• مهلت واخواهی: بر اساس ماده 431 قانون آیین دادرسی کیفری، مهلت واخواهی برای اشخاص مقیم ایران 20 روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور 2 ماه از تاریخ ابلاغ واقعی رأی است. این مهلت مشابه با امور حقوقی است و به متهم فرصت می دهد تا نسبت به حکم غیابی اعتراض کند.
• مبدأ شروع مهلت: نکته مهم در امور کیفری، بحث «تاریخ اطلاع» است. اگر ابلاغ واقعی صورت نگرفته باشد، مهلت واخواهی از «تاریخ اطلاع متهم از رأی» آغاز می شود. این تاریخ نیازمند اثبات دقیق است، چرا که ممکن است متهم مدت ها پس از صدور حکم از آن مطلع شده باشد.
• مصادیق عذر موجه: اگرچه قانون آیین دادرسی کیفری به صراحت مصادیق عذر موجه را مانند قانون آیین دادرسی مدنی برشمرده است، اما روح کلی همان است. مواردی نظیر بیماری شدید، حوادث غیرمترقبه، توقیف یا حبس، و موانع جدی و غیرقابل اجتناب دیگر، می توانند به عنوان عذر موجه پذیرفته شوند. با این حال، به دلیل ماهیت حساس پرونده های کیفری که با آزادی و حقوق فرد ارتباط مستقیم دارد، دادگاه ها در پذیرش عذر موجه دقت بیشتری به خرج می دهند و مستندات قوی تر و غیرقابل خدشه بودن عذر، از اهمیت بالاتری برخوردار است.

یکی از تفاوت های مهم دیگر، بحث «توقف عملیات اجرایی» است. در امور کیفری نیز، با پذیرش واخواهی (اعم از در مهلت یا خارج از مهلت با عذر موجه)، اجرای حکم کیفری متوقف می شود تا رسیدگی مجدد صورت گیرد. این توقف اجرا، به متهم فرصت می دهد تا در یک دادرسی عادلانه، از خود دفاع کرده و از تضییع حقوقش جلوگیری کند.

نکات حقوقی تکمیلی و توصیه های مهم (برای افزایش شانس موفقیت)

پیگیری واخواهی خارج از مهلت، فرآیندی پیچیده است که نیازمند دقت و آگاهی حقوقی فراوان است. در این مسیر، کوچک ترین اشتباه می تواند به از دست رفتن فرصت احقاق حق منجر شود. برای افزایش شانس موفقیت در این مسیر دشوار، توجه به نکات زیر ضروری است:

• اهمیت مشاوره با وکیل متخصص: اولین و مهم ترین گام، مشورت با یک وکیل متخصص در امور حقوقی و آیین دادرسی مدنی است. یک وکیل باتجربه می تواند با بررسی دقیق پرونده، بهترین راهکار را ارائه دهد، در تنظیم دادخواست و جمع آوری مدارک کمک کند و شانس موفقیت را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. تجربه یک وکیل، در مواجهه با پیچیدگی های رویه قضایی، بسیار ارزشمند خواهد بود.
• جمع آوری دقیق و مستند کلیه مدارک: همانطور که بارها تأکید شد، اثبات عذر موجه بدون مدارک قوی و رسمی، تقریباً غیرممکن است. بنابراین، تمامی گواهی ها، گزارش ها، اسناد پزشکی، گواهی فوت، اسناد حبس و هر مدرک دیگری که عذر شما را اثبات می کند، باید به دقت جمع آوری و ضمیمه دادخواست شود. فراموش نکنید که دادگاه بر اساس مستندات حکم می کند.
• فوریت در اقدام پس از رفع عذر موجه: قانون گذار انتظار دارد که فرد بلافاصله پس از رفع مانع یا عذر موجه، اقدام به واخواهی کند. هرگونه تأخیر بی دلیل و غیرموجه پس از رفع عذر، می تواند به منزله عدم صداقت در بیان عذر تلقی شده و منجر به رد دادخواست شود. سرعت عمل در این مرحله، نشانه جدیت شماست.
• دقت در نگارش دادخواست و پرهیز از ابهامات: دادخواست باید به زبانی روشن، بدون ابهام و با رعایت اصول نگارشی و حقوقی تنظیم شود. هرگونه ایراد شکلی یا محتوایی می تواند بهانه ای برای رد دادخواست باشد. از به کار بردن جملات کلیشه ای و مبهم خودداری کنید و به صورت مشخص، شرح واقعه و عذر موجه را بیان نمایید. یک دادخواست دقیق و منسجم، به دادگاه کمک می کند تا سریع تر و بهتر موضوع را درک کند.
• پیگیری مراحل پرونده: پس از تقدیم دادخواست، پیگیری مستمر پرونده از طریق سامانه های قضایی و در صورت لزوم، مراجعه به دادگاه، ضروری است. اطلاع از وضعیت پرونده، تاریخ جلسات و تصمیمات دادگاه، به شما کمک می کند تا در زمان مناسب، اقدامات لازم را انجام دهید و هیچ فرصتی را از دست ندهید.
• آگاهی از ابلاغ واقعی: اطمینان از دریافت ابلاغ واقعی رأی، نکته ای کلیدی است. اگر ابلاغ به صورت واقعی انجام نشده، این خود می تواند دلیلی قوی برای اعتراض به شروع مهلت واخواهی باشد. گاهی اوقات، عدم آگاهی از این جزئیات، باعث می شود فرصت های قانونی از دست بروند.

به یاد داشته باشید که سیستم قضایی بر اساس مستندات و ادله عمل می کند. هرچه دفاع شما مستدل تر، مستندتر و منطقی تر باشد، شانس احقاق حق شما بیشتر خواهد بود. در این مسیر، دانش، دقت و پیگیری، سه ابزار اصلی شما برای رسیدن به نتیجه مطلوب هستند.

نتیجه گیری

«نمونه رای واخواهی خارج از مهلت»، مفهومی کلیدی در نظام حقوقی است که فرصتی دوباره برای دفاع از حقوق از دست رفته فراهم می کند. از دست دادن مهلت قانونی واخواهی از یک حکم غیابی می تواند نگرانی های زیادی ایجاد کند، اما وجود مفهوم «عذر موجه» دریچه ای برای احیای حق و اعتراض به موقعیت های ناعادلانه می گشاید. این مقاله به تفصیل به بررسی ابعاد مختلف واخواهی خارج از مهلت پرداخت؛ از تعریف واخواهی و مهلت های قانونی آن گرفته تا مصادیق عذر موجه و نحوه تنظیم دادخواست، و همچنین پیامدهای پذیرش یا عدم پذیرش آن.

آنچه در این مسیر از اهمیت ویژه ای برخوردار است، آگاهی دقیق از قوانین، جمع آوری مستندات قوی برای اثبات عذر موجه، و سرعت عمل پس از رفع مانع است. پیچیدگی های حقوقی این فرآیند، لزوم بهره گیری از مشاوره حقوقی تخصصی را بیش از پیش نمایان می سازد تا افراد بتوانند با اطمینان و آگاهی کامل، از حقوق خود دفاع کنند و از تضییع آن ها جلوگیری به عمل آورند. پیگیری اینگونه پرونده ها، با تکیه بر دانش حقوقی و راهنمایی متخصصان، می تواند به نتایج مطلوب و عادلانه منجر شود و آرامش خاطر را به افراد بازگرداند.